Chwytak do cobota – rodzaje, zastosowania i jak wybrać najlepszy do swojej aplikacji?

Robot współpracujący może wykonywać setki zadań – od prostego pobierania detali, przez pakowanie i paletyzację, aż po obsługę maszyn CNC. Jednak bez odpowiedniego narzędzia na końcu ramienia robot nie jest w stanie wykonać żadnej operacji. Tym narzędziem jest chwytak do cobota – kluczowy element determinujący skuteczność, bezpieczeństwo i powtarzalność całego procesu.

W tym poradniku przedstawiamy najważniejsze typy chwytaków, ich zastosowania i zasady doboru, oparte na doświadczeniach JM-TRONIK w implementacji systemów CoboSystem: CoboPal, CoboWeld, CoboCNC i CoboEdu.

Dlaczego właściwy chwytak jest kluczowy?

Dobór odpowiedniego chwytaka do cobota wpływa na:

bezpieczeństwo pracy (kontakt z operatorem),
powtarzalność i precyzję procesu,
prędkość cyklu,
żywotność elementów,
możliwość pracy z różnymi kształtami i materiałami,
koszty eksploatacji.

Nawet najlepszy cobot nie osiągnie pełnego potencjału, jeśli chwytak będzie niedopasowany do aplikacji.

Jak wybrać chwytak do cobota? 4 kluczowe pytania

Opłacalność wdrożenia robotów przemysłowych zależy od szeregu czynników, które należy uwzględnić już na etapie planowania projektu. Najważniejsze z nich to skala produkcji, poziom integracji, rodzaj zastosowania oraz dostępne instrumenty wsparcia finansowego.

▸ Bezpieczeństwo – czy chwytak nadaje się do pracy z człowiekiem?

Chwytaki stosowane z robotami współpracującymi muszą być:

pozbawione ostrych krawędzi,
neutralne dla skóry (kontakt operatora z palpami),
odporne na awarie energetyczne (np. tryb „safe gripping” przy braku zasilania),
zgodne z normami bezpieczeństwa cobotów.

W aplikacjach przemysłowych, gdzie cobot pracuje blisko człowieka, to absolutny fundament.

▸ Co i jak ma chwytać cobot?

Przy doborze chwytaka określ:

czy chwyt ma być od góry, od boku, od wewnątrz czy od zewnątrz,
jak wygląda geometria detalu,
ile miejsca masz wokół elementu,
czy wymagane są obroty lub zmiana chwytu,
czy detal jest porowaty, gładki, ciężki, elastyczny, przewodzący, magnetyczny,
czy będą wymagane różne typy chwytania w ramach jednego procesu.

To właśnie od tych odpowiedzi zależy klasa efektora.

▸ Udźwig chwytaka i cobota

Przy doborze chwytaka liczą się:

masa własna chwytaka,
udźwig samego chwytaka,
dostępny udźwig robota po uwzględnieniu narzędzia i mocowania.

Przykład:
Ramię o udźwigu 12 kg i chwytak o wadze 2 kg pozwoli realnie przenosić 10 kg detali.

▸ Wymagany poziom „inteligencji” chwytaka do robota

Nowoczesne chwytaki do cobotów mogą przekazywać dane:

informację o zamknięciu/otwarciu,
wykrycie obecności detalu,
siłę chwytu,
szerokość rozwarcia szczęk,
kompensację pozycjonowania.

Takie czujniki są kluczowe w aplikacjach:

sortowania,
inspekcji,
montażu,
obsługi CNC (wykrycie czy detal został pobrany).

Rodzaje chwytaków do cobotów

▸ Chwytaki elektryczne

Najczęściej wybierane w cobotach – proste w integracji, zwykle plug-and-play.

Zalety:

szybka instalacja,
brak potrzeby pneumatyki,
wysoka precyzja,
możliwość regulacji siły i prędkości.

Typowe zastosowania:
montaż, laboratoria, pakowanie, CNC, elektronika.

Przykłady: OnRobot RG2 / RG6, Robotiq 2F-85 / 2F-140, Schunk EGP.

▸ Chwytaki pneumatyczne

Wymagają sprężonego powietrza, ale są bardzo szybkie i lekkie.

Zalety:

niska masa,
wysoka prędkość,
atrakcyjny koszt.

Zastosowania:
wysokie cykle, duże serie, pakowanie, transport blach.

▸ Chwytaki próżniowe (podciśnieniowe)

Idealne do detali z gładką powierzchnią, kartonów, folii, szkła, blach.

Rodzaje:

ssawki pojedyncze,
chwytaki powierzchniowe (pianka, guma),
chwytaki z generatorem podciśnienia wbudowanym lub zewnętrznym.

W systemach CoboPal stosujemy takie rozwiązania przy paletyzacji kartonów.

▸ Chwytaki magnetyczne

Do elementów stalowych i ferromagnetycznych.

Zalety:

działają na perforowanych i brudnych powierzchniach,
często z regulacją siły,
brak zasilania podczas trzymania detalu.

Przykłady: OnRobot MG10, Schunk EMH.

▸ Chwytaki adhezyjne (siła van der Waalsa)

Działają podobnie jak łapy gekona – nie wymagają powietrza i nie zostawiają śladów.

Świetne do:

szkła,
paneli,
delikatnych i cienkich detali,
elementów o niskiej sztywności.

▸ Chwytaki typu soft (miękkie palce)

Do produktów kruchych, nieregularnych i wymagających bardzo delikatnego chwytania.

Stosowane szczególnie:

w spożywce,
przy owocach, warzywach, pieczywie,
w laboratoriach.

▸ Chwytaki specjalne i dedykowane

Projektowane pod konkretną aplikację:

nietypowe elementy,
złożone geometrie,
wysokie wymagania bezpieczeństwa,
szybkie cykle.

W JM-TRONIK wykonujemy i integrujemy takie chwytaki np. do obsługi CNC, paletyzacji, spawania czy automatyzacji niskoseryjnej.

Jak dobrać idealny chwytak do cobota? (Checklista JM-TRONIK)

✔ Rodzaj detalu – geometria, masa, materiał
✔ Sposób chwytania – od góry, od boku, wewnętrzny/zewnętrzny
✔ Wymagana prędkość cyklu
✔ Powtarzalność procesu
✔ Wymogi bezpieczeństwa (cobot + operator)
✔ Kompatybilność z systemem cobota
✔ Dostępność serwisu i części
✔ Budżet inwestycyjny

Chwytak do cobota – podsumowanie

Wybór odpowiedniego chwytaka to fundament udanej robotyzacji. Odpowiednio dopasowany efektor:

skraca cykl,
zwiększa powtarzalność,
poprawia bezpieczeństwo,
zmniejsza liczbę błędów,
wydłuża żywotność narzędzia i cobota.

Każda aplikacja wymaga indywidualnego podejścia – dlatego tak ważna jest konsultacja ze specjalistami, którzy pracują na co dzień z cobotami i ich peryferiami.

Potrzebujesz pomocy w doborze chwytaka do cobota?

W JM-TRONIK integrujemy coboty ROKAE, OnRobot, Schunk, Robotiq oraz projektujemy narzędzia dedykowane.
Opracujemy dla Ciebie rozwiązanie idealnie dopasowane do:

paletyzacji,
obsługi CNC,
spawania,
montażu,
pakowania i logistyki,
aplikacji edukacyjnych (CoboEdu).

Skontaktuj się z nami – dobierzemy właściwy chwytak, wykonamy testy i przygotujemy pełną integrację.

Masz pytania dotyczące robotyzacji ?

Skonsultuj się z naszymi ekspertami!
Dzięki niezobowiązującej konsultacji dowiesz się, czy roboty współpracujące mogą zoptymalizować Twoją produkcję i poprawić jakość wykonania Twoich produktów.

Wyrażasz zgodę na kontakt telefoniczny w celu obsługi niniejszego zgłoszenia. Wyrażasz zgodę na otrzymywanie informacji handlowych środkami komunikacji elektronicznej wysyłanymi przez www.jm-tronik.eu oraz na wykorzystanie komunikacji email w celach marketingowych.