JM-TRONIK - spawarka laserowa - plotery cnc - roboty frezujące
Twój niezawodny partner od 1981 r.

Rodzaje spoin spawalniczych i ich oznaczenia – kompletny przewodnik

W spawalnictwie wyróżniamy kilka rodzajów spoin, które różnią się sposobem łączenia elementów i ich oznaczeniami na rysunkach technicznych. Podstawowy podział obejmuje spoiny: czołowe, pachwinowe, brzeżne, grzbietowe i otworowe. Oznaczenia te pomagają w jednoznaczny sposób określić rodzaj spoiny, jej wymiary i sposób wykonania. 

rodzaje spoin i oznaczenia spoin

Czym jest spoina spawalnicza?

Spoina spawalnicza to trwałe połączenie dwóch lub więcej elementów wykonane poprzez stopienie materiału za pomocą źródła ciepła, np. łuku elektrycznego, promienia lasera czy gazu. W procesie spawania powstaje charakterystyczna strefa wpływu ciepła (SWC), a widoczną częścią spoiny jest tzw. lico spoiny.

Elementy spoiny:

  • Lico spoiny – górna, widoczna część połączenia.

  • Linia wtopienia – granica między materiałem rodzimym a spoiną.

  • Kształt spoiny – wpływa na wytrzymałość, szczelność i estetykę połączenia.

 

Spoina czołowa - oznaczenia

Rodzaje spoin spawalniczych

W spawalnictwie stosowane są różne rodzaje spoin – wybór zależy od zastosowania spoin, materiału, grubości i pozycji elementów. Klasyfikacja spoin — np. czołowe, pachwinowe, otworowe — pozostaje niezmienna niezależnie od metody łączenia: od tradycyjnych technik MIG/MAG i TIG, po spawanie laserowe i nowoczesne spawanie zrobotyzowane z użyciem cobotów.

▸Spoiny czołowe

Spoina czołowa powstaje poprzez połączenie krawędzi dwóch elementów w jednej płaszczyźnie. Wyróżniamy tu podtypy, np. spoiny czołowe typu I, V, U, Y, a także spoiny czołowe o stromych brzegach czy spoina czołowa z częściowym wtopieniem.

Zastosowanie spoin czołowych: konstrukcje nośne, rurociągi, zbiorniki.

▸Spoiny pachwinowe

Spoina pachwinowa znajduje się w kącie między dwoma elementami. Jej oznaczenie na rysunku to zwykle trójkąt. Stosowana m.in. w konstrukcjach ramowych.

Spoina pachwinowa rysunek pokazuje charakterystyczny trójkątny profil, a oznaczenie zawiera m.in. wysokość spoiny

▸Spoiny brzeżne, otworowe i grzbietowe

Spoina otworowa – łączy dwa elementy przez otwory; często stosowana przy połączeniach nakładkowych.

Spoiny brzeżne – łączenie cienkich blach.

Spoina grzbietowa – mniej popularna, stosowana w specjalistycznych aplikacjach.

Spoina bezotworowa i spoiny bezotworowe – termin nieużywany w praktyce wg norm ISO, jednak może być spotykany potocznie jako określenie spoin ciągłych.

Rodzaje spoin spawalniczych i oznaczenia

Oznaczenia spoin na rysunku technicznym

Na rysunku technicznym spoiny oznacza się zgodnie z normą PN-EN ISO 2553. Prawidłowe oznaczenia spoin spawalniczych zawierają zarówno symbol spoiny, jak i parametry geometryczne.

▸Elementy oznaczenia spoiny:

  • Strzałka – wskazuje miejsce spoiny.
  • Linia odniesienia – pozioma linia pomocnicza.
  • Znak spoiny – np. trójkąt (spoiny pachwinowe), prostokąt (czołowe).

Przykład oznaczenia spoiny: a5, L=60, gdzie „a” to grubość spoiny pachwinowej, a „L” długość.

▸Symbole oznaczenia spoiny

  • Trójkąt – spoina pachwinowa
  • Linia ciągła – spoina czołowa
  • Koło – spoina otworowa

Spoiny pachwinowe oznaczenia i oznaczenia spoin otworowych różnią się symboliką i umiejscowieniem względem linii odniesienia.

Normy regulujące oznaczenia spoin

Dwie kluczowe normy:

  • PN-EN ISO 2553 – opisuje sposób oznaczania spoin na rysunku technicznym.

  • PN-EN ISO 4063 – klasyfikacja procesów spawalniczych (MIG/MAG, TIG, laserowe).

Różnice między normami:

  • ISO 2553 – forma graficzna.

  • ISO 4063 – technologia i metoda spawania.

Kontrola jakości spoin

Ocena jakości spoin odbywa się za pomocą badań nieniszczących (NDT):

  • VT – badania wizualne

  • PT – badania penetracyjne

  • RT – badania radiograficzne

Kontrola jakości spoin pozwala wykryć wady ukryte, takie jak nieciągłości, porowatość czy brak przetopu. Kontrolować jakość warto już na etapie wytwarzania. Jeżeli interesuje Cię temat jakości i automatyzacji, zobacz również nasze szkolenia dla spawaczy i operatorów laserów.

Masz pytania dotyczące spawania laserowego

Skonsultuj się z naszymi ekspertami!
Dzięki niezobowiązującej konsultacji dowiesz się, czy technologia spawania laserowego może zoptymalizować Twoją produkcję i poprawić jakość wykonania Twoich produktów.

Wyrażasz zgodę na kontakt telefoniczny w celu obsługi niniejszego zgłoszenia. Wyrażasz zgodę na otrzymywanie informacji handlowych środkami komunikacji elektronicznej wysyłanymi przez www.jm-tronik.eu oraz na wykorzystanie komunikacji email w celach marketingowych.

czyszczenie laserowe